Τα τέσσερα χρόνια που άλλαξαν τη ζωή μας μέσα και έξω από το γραφείο ● Η κατάχρηση της ψηφιακής επικοινωνίας κάνει κακό… στην εργασιακή υγεία
Σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, το εργασιακό τοπίο για τους διανοητικά εργαζόμενους έχει αλλάξει δραστικά πάνω από τρεις φορές: Το πρώτο κύμα αλλαγής ήρθε στις αρχές του 2021 με τη «Μεγάλη Παραίτηση», τη μαζική έξοδο εργαζομένων από τις δουλειές τους. Η τάση αυτή θεωρητικά έπιασε «ταβάνι» στα τέλη του 2021 και έκτοτε φθίνει, όσο η άνοδος του πληθωρισμού, η σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής και τα σημάδια ύφεσης στην οικονομία αλλάζουν τις ισορροπίες και στην αγορά εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ράιαν Ροσλάνσκι, διευθύνων σύμβουλος του Linkedin, της μεγαλύτερης ψηφιακής πλατφόρμας για επαγγελματίες, έσπευσε το φθινόπωρο του 2022 να κηρύξει τη λήξη της «Μεγάλης Παραίτησης» και να υποδεχτεί την εποχή της «Μεγάλης Αβεβαιότητας», καθώς μειώνονταν οι προσδοκίες των εργαζομένων για βελτίωση του εισοδήματός τους το επόμενο διάστημα.
Ο Αμερικανός ακαδημαϊκός και συγγραφέας Καλ Νιούπορτ σε άρθρο του στο περιοδικό New Yorker χαρακτηρίζει το 2022 ως το έτος των «Πολέμων της Τηλεργασίας», ειδικά για τους εργαζόμενους σε επιχειρήσεις τεχνολογίας που αντιδρούσαν στο αίτημα των εργοδοτών για μόνιμη επιστροφή στο γραφείο. Η συμβιβαστική λύση που επικράτησε ήταν η «υβριδική» εργάσιμη εβδομάδα, με τα ωράρια εντός και εκτός γραφείου να εναλλάσσονται. Η επόμενη τάση μετά τη «Μεγάλη Παραίτηση» ήταν η «Σιωπηλή Παραίτηση» (Quiet Quiting). Ξεκίνησε να προβάλλεται με βιντεάκια νέων επαγγελματιών στην πλατφόρμα tik-tok, που προέτρεπαν τους συνομηλίκους τους να μην παρατήσουν τις δουλειές τους, αλλά να εργάζονται «τόσο όσο», χωρίς ανώφελο «υπερβάλλοντα ζήλο».
Το τέταρτο στάδιο, σύμφωνα πάντα με την ανάλυση του αρθρογράφου του New Yorker, είναι το «Μεγάλο Μπούχτισμα» ή η «Μεγάλη Εξάντληση», η οποία εκδηλώνεται με ψυχολογική κόπωση και απογοήτευση με τη δουλειά για όλο και περισσότερους εργαζόμενους. Ο ίδιος επιχειρεί να συνδέσει το φαινόμενο της μειωμένης ικανοποίησης με την αύξηση του χρόνου που αφιερώνεται σε ψηφιακή επικοινωνία. Επικαλείται έρευνα της Microsoft, σύμφωνα με την οποία οι χρήστες των προγραμμάτων λογισμικού για το γραφείο αφιερώνουν σχεδόν το 60% του εργάσιμου χρόνου τους σε e-mail, chat και τηλεδιασκέψεις και μόλις το 40% σε «δημιουργικά» προγράμματα, όπως το Word, to Εxcel και το Power-Point. Για κάποιους ο «λάκκος» της ψηφιακής επικοινωνίας είναι ακόμα πιο βαθύς, με έναν στους τέσσερις εργαζόμενους να αναφέρει ότι ξοδεύει το αντίστοιχο μιας εργάσιμης ημέρας, σχεδόν 9 ώρες κάθε εβδομάδα, μόνο για τα e-mails. Τα παραπάνω στοιχεία αφορούν τους λεγόμενους «Κnowledge Workers», όρος που μπορεί να αποδοθεί ως «Εργαζόμενοι Διάνοιας», των οποίων το βασικό κεφάλαιο είναι το μυαλό και οι γνώσεις τους. Ενας άλλος όρος για τους πνευματικά εργαζόμενους σε κατώτερες βαθμίδες και με μισθούς κατώτερους από τα προσόντα τους, είναι το «κογκνιταριάτο» ή προλεταριάτο της γνώσης, που συνδέεται με το «πρεκαριάτο», τους επισφαλώς εργαζόμενους.
Η αύξηση του εργάσιμου χρόνου που ξοδεύεται σε εφαρμογές ψηφιακής επικοινωνίας ήταν το φυσικό επακόλουθο της εξάπλωσης της τηλεργασίας, ειδικά τους πρώτους μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Ωστόσο, παρατηρεί ο συγγραφέας, ακόμα και μετά τη σταδιακή, έστω μερική, επιστροφή στα γραφεία, η ψηφιακή επικοινωνία για εργασιακούς λόγους παραμένει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. «Το πρόβλημα με αυτή τη νέα πραγματικότητα είναι ότι οι επιστημονικές έρευνες συνδέουν την αυξημένη ψηφιακή επικοινωνία με μειωμένη εργασιακή ικανοποίηση», σχολιάζει. Το άρθρο παραπέμπει σε μεγάλη σουηδική έρευνα του 2019 που συσχετίζει τις υψηλές επαγγελματικές απαιτήσεις για χρήση Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνίας (ICT) με επιβαρημένη υγεία. Πρόκειται για μια πολύκροτη όσο και μακροχρόνια έρευνα του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης για την επαγγελματική υγεία, γνωστή με το αρκτικόλεξο SLOSH (Swedish Longitudinal Occupational Survey of Health). Η συγκεκριμένη μελέτη εμβάθυνε στις αιτίες και τα συμπτώματα του «τεχνο-στρες», τις αρνητικές ψυχολογικές και σωματικές επιπτώσεις της «ανθυγιεινής» χρήσης ΙCT στη δουλειά. Από τα μυοσκελετικά και άλλα προβλήματα όσων εργάζονται παρατεταμένα μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή (πονοκέφαλοι, αυχενικά, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, γνωστό και ως «νόσος του πληκτρολογίου» κ.ά.) μέχρι τον εκνευρισμό και τη σύγχυση ή αλλιώς το «εγκεφαλικό κάψιμο» που προκαλεί η πληροφοριακή υπερφόρτωση.
Αντίστοιχα, συνεργατική μελέτη ερευνητών του ΜΙΤ, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και της Microsoft παρακολούθησε για δύο εβδομάδες τους καρδιακούς παλμούς 40 διανοητικά εργαζομένων και βρήκε ότι τα επίπεδα άγχους αυξάνονταν όσο περισσότερη ώρα περνούσαν ξεσκαρτάροντας, στέλνοντας και απαντώντας e-mails. Οι 7 στους 10 εργαζόμενους στην έρευνα της Microsoft παραπονιούνται ότι «δεν έχουν χρόνο για να συγκεντρωθούν χωρίς διακοπές κατά τη διάρκεια της εργάσιμης μέρας», ενώ όσο μεγαλώνει η ένταση τόσο θολώνουν τα όρια μεταξύ δουλειάς και σπιτιού.
Μια λύση που προτείνεται στο άρθρο του New Yorker, είναι να τεθούν νέοι εργασιακοί κανόνες, ενθαρρύνοντας τη «ζωντανή» διαπροσωπική επικοινωνία όταν πρόκειται να συζητηθούν ουσιώδη θέματα και περιορίζοντας την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων στα απολύτως απαραίτητα.
Πηγή: www.efsyn.gr
Κατηγορίες: [show_post_categories show="category" hyperlink="yes"]
Μην παραλείψετε να διαβάσετε:
Αναδημοσιεύουμε παρακάτω το άρθρο του Κώστα Τσουκαλά που αναφέρεται στις διαπραγματεύσεις και στα μηδαμινά…
Αναδημοσιεύουμε παρακάτω την ανακοίνωση του ΣΕΤΑΠ πουα αφορά την καταβολή των αναδρομικών απο τον ΕΦΚΑ.…
Είθισται όταν γίνεται μια απεργία και μάλιστα επιτυχημένη, την επόμενη ή τις επόμενες μέρες…
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε χθες η τετράωρη προειδοποιητική στάση εργασίας στην Αχαΐα, ενάντια στα σχέδια…
Το τελευταίο διάστημα έχουν ενταθεί οι μετακινήσεις συναδέλφων σε όλη την Ελλάδα από και προς…
