Ανασκόπηση κινηματογράφου / Οι καλύτερες ταινίες της χρονιάς του 2023

Eνα υποκειμενικό top 10, με τις καλύτερες ταινίες που βρήκαν διανομή στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου

Eνα υποκειμενικό top 10, από την 10η μέχρι την 1η, με τις καλύτερες ταινίες που βρήκαν διανομή στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου

Το τέρας (Monster)

Του Χιροκάζου Κόρε-Έντα

O βραβευμένος Ιάπωνας σκηνοθετεί ένα εξαιρετικό έργο που εστιάζει στο παιδικό bullying με βάση μια πολλαπλή ανάγνωση των γεγονότων, όπου οι διαφορετικές οπτικές θα αποσυνθέσουν ένα συναισθηματικό παζλ αδικιών, αθέατης βίας και κακότροπων συμπεριφορών. Ο βουβαμός από την υπαρξιακή αγωνία των μύχιων επιθυμιών κυριαρχεί στη δράση και η ευαίσθητη διαχείριση του υλικού, μαζί με τη βαθιά κατανόηση που τρέφει ο δημιουργός για τους χαρακτήρες του, οδηγεί σε ένα μικρό κινηματογραφικό θαύμα, το οποίο πρέπει να ξεφλουδίσουμε για να έρθουμε σε επαφή με τα κρυμμένα νοηματικά περάσματά του.

Στο γραφείο καθηγητών (The teachers’ lounge)

Του Ιλκέρ Τσατάκ

Ζητείται από μαθητές Γυμνασίου να δώσουν το όνομα ενός συμμαθητή τους που είναι ύποπτος για μια σειρά μικροκλοπές. Αυτή η πρακτική εξοργίζει μια νέα και ιδεαλίστρια δασκάλα, η οποία μπλέκει σε ένα χάος αντικρουόμενων προθέσεων. Η δασκάλα διαλύεται από την πίεση του να είναι άξια υπερασπίστρια των μαθητών της, αλλά και του να ανταποκρίνεται στα υψηλά στάνταρ για τον εαυτό της. Η σαδιστικά τεταμένη αφήγηση αγγίζει με αριστοτεχνικό τρόπο θέματα ηθικής, ρατσισμού και αφοσίωσης. Το αποτέλεσμα είναι ένα λιτό, αργόσυρτο θρίλερ που σε καθηλώνει, ενώ το δράμα μαίνεται στους μουντούς σχολικούς διαδρόμους κάτω από πνιχτά και άβολα έγχορδα.

Περασμένες ζωές (Past lives)

Της Σελίν Σονγκ

Μια μελαγχολική μπαλάντα για τις επιλογές και τις αποφάσεις που καθορίζουν τις ζωές των ανθρώπων. Ένα αγόρι και ένα κορίτσι, που συνδέονται με μια βαθιά φιλία, χωρίζονται όταν οι γονείς της μικρής εγκαταλείπουν τη Νότια Κορέα. Εκείνη σπουδάζει στη Νέα Υόρκη και εκείνος μένει στη Σεούλ. Οι επανασυνδέσεις μέσω Skype, οι απόπειρες επικοινωνίας, οι αποφασιστικές εξομολογήσεις και οι μικροί αποχαιρετισμοί θα συνθέσουν την ιστορία μιας σχεδόν αόρατης σχέσης που έχει άρρηκτους δεσμούς με τη μνήμη.

Το «Past lives» εύκολα κατατάσσεται στην κατηγορία των ρομαντικών φιλμ για τις χαμένες ευκαιρίες, αλλά είναι κάτι πολύ περισσότερο: ένα λιτό, νατουραλιστικό δράμα για την οικειότητα και τις σχέσεις ζωής, αυτές που δεν ερμηνεύονται και δεν ξεθωριάζουν.

Τοήσυχοκορίτσι (The quiet girl)

Του Κόλουμ Μπερέιντ

H εγκυμοσύνης της μητέρας της εννιάχρονης Κάιτ θα την αναγκάσει να φύγει προσωρινά από την άπορη και πολύτεκνη οικογένειά της και να ζήσει σε ένα σπίτι συγγενών. Ενώ προσπαθεί να προσαρμοστεί στο νέο της περιβάλλον, η μικρή θα μάθει ένα τρομερό οικογενειακό μυστικό. Ο σκηνοθέτης δεν εκβιάζει το συναίσθημα καθώς αχνογραφεί τη μοναξιά και τη φυσιολογική ανημποριά του κοριτσιού να βρει χαρά.

Το «Ήσυχο κορίτσι» κερδίζει τον θεατή χάρη στο αβοήθητο και ντροπαλό πρόσωπο της μικρής πρωταγωνίστριας (που σε κάνει να θες να ανοίξεις μια αγκαλιά να τη βάλεις μέσα για να είναι ασφαλής) και στον τρόπο που τιθασεύει το φως της ιρλανδικής φύσης.

Πεσμένα φύλλα (Fallen leaves)

Του Άκι Καουρισμάκι

Δύο ήρωες, προσπαθώντας να τα βγάλουν πέρα σε ένα πνιγηρό και αφιλόξενο περιβάλλον, αναζητούν ανόρεχτα μια ανθρώπινη επαφή και μια αίσθηση συμπόνιας μέσα στην άχρωμη ρουτίνα. Ο Φινλανδός αφηγητής των καταραμένων ψυχών του Βορρά ποντάρει στις σιωπές και στη σωματική επικοινωνία για να γεφυρώσει τις μοναξιές και να μαλακώσει τα σκυθρωπά βλέμματα. Και μιλάει με αποστασιοποιημένη τρυφερότητα για τις τσακισμένες καρδιές που δεν ξέμειναν από καύσιμο, αλλά δεν βρίσκουν και ανοιχτό δρόμο να διαβούν. Τα αποκαΐδια της ροκαμπίλι αισθητικής, οι ρομαντικοί που έμειναν απόκληροι του συστήματος και οι αυτοκαταστροφικοί της εργατικής τάξης σε ένα μέρος όπου ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει προ πολλού.

Ανατομία μιας πτώσης (Anatomy of a fall)

Της Ζιστίν Τριέ

Μια Γερμανίδα συγγραφέας είναι ύποπτη για τον θάνατο του Γάλλου συζύγου της σε ένα απομακρυσμένο χωριό στις Γαλλικές Άλπεις, εκεί όπου ζούσαν με τον εντεκάχρονο γιο τους που αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης. Μέσα από τη διαπόμπευση της γυναίκας, την εξέτασή της κάτω από το βλέμμα της πατριαρχικής γνώμης και τις αμφιβολίες που γεννάει η παράξενη υπόθεση αναδύονται οι γκρίζες ζώνες στην κοινή ζωή του ζευγαριού. Η μνήμη ανασύρει τους ανταγωνισμούς, τους συμβιβασμούς και τους καβγάδες που γεννάει η καθημερινότητα και η ταινία αναρωτιέται πόση συγχώρεση και αποδοχή απαιτούν τα ανείπωτα για να μπορέσουμε να εξακολουθούμε να ανήκουμε στους δικούς μας ανθρώπους…

Godland (Η Χώρα του Θεού)

Του Χλινούρ Παλμασόν

Ενας Δανός ιερέας αναλαμβάνει να ταξιδέψει σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Ισλανδίας στα τέλη του 19ου αιώνα για να καταγράψει με φωτογραφίες τους ξεχασμένους κατοίκους. Ένα πανέμορφο και σαγηνευτικό κράμα ιδεών αναπτύσσεται σε ένα δύσβατο και αφιλόξενο τοπίο, όπου οι ρίξεις με οτιδήποτε ιερό αφήνουν μια γεύση αισιοδοξίας. Η πίστη και η πνευματικότητα εδώ είναι εύθραυστες απέναντι στις δυνάμεις ενός αδυσώπητου φυσικού κόσμου. Το έργο ξεπερνά τις προβλέψιμες θεολογικές πτυχές του για να διερευνήσει πιο οικουμενικά ερωτήματα για την ανθρωπότητα και την εφήμερη θέση μας στον κόσμο. Η μελαγχολία και η στατική ομορφιά των πλάνων πετυχαίνουν έναν στοχαστικό συσχετισμό ανάμεσα στον εικαστικό πλούτο και στο υπαρξιακό ταξίδι.

Ζώνη ενδιαφέροντος (Zone of interest)

Του Τζόναθαν Γκλέιζερ

Ο Ρούντολφ Ες υπερασπίζεται σθεναρά το ζηλευτό σπίτι δίπλα στο Άουσβιτς και την προαγωγή του, ενώ απεύχεται μια άδικη μετάθεση που θα στοιχίσει την οικογένειά του, η οποία τιμά τα καθήκοντα του έθνους της. Το ονειρεμένο τους σπιτικό, προσεκτικά χτισμένο σε ένα αγροτεμάχιο-φιλέτο δίπλα στο στρατόπεδο, καλύπτει όλες τις ανάγκες ευζωίας του νοικοκυριού δίπλα στις οσμές του θανάτου. Στα αυτιά των χαρακτήρων του Γκλέιζερ αντηχεί ο βόμβος του μαρτυρικού θανάτου. Στα αυτιά του θεατή αντηχούν ο βουβός ναρκισσισμός και η κοινοτοπία του κακού που ελλοχεύει στην καρδιά του μικροαστού υπαλλήλου, που στον βωμό μιας καλύτερης ζωής υπακούει με προθυμία στη ναζιστική μηχανή.

Οπενχάιμερ (Oppenheimer)

Του Κρίστοφερ Νόλαν

Οι ανακριτικές επιτροπές, οι εσωτερικές διαμάχες και τα σκιώδη κίνητρα πίσω από τα ολέθρια γεγονότα που οδήγησαν στην ατομική βόμβα. Πυκνογραμμένο και βερμπαλιστικό, το φιλμ είναι μια ψυχοπολιτική απόπειρα να κατανοήσουμε την ταλανισμένη ιδιοφυΐα πίσω απ’ τον Ίκαρο της επιστήμης που υπηρέτησε την πολεμική μηχανή. Ο μηχανισμός της ταύτισης με τον κβαντικό μάρτυρα που προσπαθεί να μείνει ακέραιος, αλλά τελικά συνθλίβεται από τους μηχανισμούς της εξουσίας βασίζεται στην αίσθηση της ηθικής ανωτερότητας που χτίζουν οι βιογραφίες τέτοιου μεγέθους.

Ο Νόλαν πετυχαίνει ένα αριστοτεχνικό σλάλομ ανάμεσα σε τρεις (τουλάχιστον) παράλληλες αφηγήσεις, με το μοντάζ να τρέχει ασθμαίνοντας πίσω από έναν καταιγισμό ανακρίσεων και δημόσιων αντιπαραθέσεων, που στριμώχνονται σε περίτεχνα φλασμπάκ, ενώ τα λεκτικά πυρά συνοδεύονται από ένα μουσικό σφυροκόπημα στο σάουντρακ.

Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού (Killers of the flower moon)

Του Μάρτιν Σκορσέζε

Τα μέλη του έθνους των Όσεϊτζ δολοφονούνται μυστηριωδώς στην πολιτεία της Οκλαχόμα χωρίς κανείς να οδηγείται ποτέ στη Δικαιοσύνη. Οι ανεξήγητοι θάνατοι τελικά θα φέρουν στα μέρη τους έναν πράκτορα του νεοσύστατου τότε FBI, ο οποίος θα αποκαλύψει μια οδυνηρή συνωμοσία που αποσκοπούσε στην εκμετάλλευση των κληρονομικών δικαιωμάτων των αυτοχθόνων.

Ο πιο σπουδαίος εν ζωή σκηνοθέτης έφτιαξε ένα υψηλής κλάσεως, βραδυφλεγές ψυχολογικό δράμα που εστιάζει στις γκρίζες ζώνες του ανθρώπινου αμοραλισμού και στη φιλαργυρία που στρώνει τα θεμέλια της θυσίας ενός αρχαίου κόσμου, προκειμένου η γη να περάσει στα λευκά χέρια των «νόμιμων» κατόχων της. Ο Σκορσέζε δημιουργεί κινηματογραφικό μεγαλείο μέσα από ένα έργο τεράστιων διαστάσεων, όπου η πυκνή αφήγηση κυλάει σαν χάδι, προσδίδοντας στο υπόκωφο δράμα τις διαστάσεις που του αξίζουν. Και αφήνει την ιστορία να εξελίσσεται κάπου μεταξύ μνήμης και αντίληψης, μεταξύ πεποιθήσεων και μαρτυριών, χωρίς να δαιμονοποιεί και χωρίς να γίνεται ποτέ χειριστικός.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

«Ζάκρος» του Φίλιππου Κουτσαφτή

Ο Φίλιππος Κουτσαφτής κάνει τη δική του ανασκαφή στον χρόνο, ερευνά τα ανθρώπινα μυστήρια και τα χαμένα λαογραφικά ίχνη στη σκόνη της Ιστορίας, ιχνηλατώντας τη μνήμη της γης, με υπερβατικό λόγο που γεφυρώνει το προσωπικό με το οικουμενικό. Μέσα από το φροντισμένο μοντάζ, το πυκνό σενάριο και τις ατόφιες ιδέες καταφέρνει να συντάξει τα ασύντακτα και να ρίξει ένα αχνό κινηματογραφικό φως στο σκοτάδι που έχουν καλύψει οι αιώνες. Και καταφέρνει να δαμάσει και να επαναπροσδιορίσει τις χρονικές συντεταγμένες. Μια αναζήτηση που μας ωθεί να στοχαστούμε πάνω και στα ίχνη που αφήνει η δική μας ζωή στο πέρασμα του χρόνου.

«Πίσω από τις θημωνιές» της Ασημίνας Προέδρου

Τρεις ιστορίες μέσα από την οπτική τριών μελών μιας οικογένειας στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας. Ο πατέρας βυθίζεται στα χρέη. Η μητέρα είναι ταγμένη στην τοπική εκκλησία. Η κόρη προσπαθεί να βρει διαφυγή από το πνιγηρό περιβάλλον που της προκαλεί ασφυξία. Το πολιτικό σχόλιο απέναντι στο ακανθώδες ζήτημα της προσφυγιάς, οι οικογενειακοί τριγμοί και τα πατριαρχικά αδιέξοδα είναι παραταγμένα με αρχοντιά και σοφία από την Ασημίνα Προέδρου, η οποία διαθέτει διεισδυτικό βλέμμα στις ψυχές των ανθρώπων.

«Η βασίλισσα της Νέας Υόρκης» της Βαλέρια Κοντάκου

Η πολυτάραχη ζωή της Τσέλι Γουίλσον, μιας χαρισματικής και πρωτοπόρας γυναίκας από τη Θεσσαλονίκη, που γλίτωσε τελευταία στιγμή από το Ολοκαύτωμα, για να χτίσει τη δική της αυτοκρατορία, καθώς από τα τέλη του ’60 υπήρξε το κορυφαίο όνομα στο κύκλωμα των πορνοσινεμά στην Νέα Υόρκη. Η ταινία πιάνει την ιστορία της εκκεντρικής Ελληνοεβραίας λεσβίας από τα πρώτα βήματά της στον επιχειρηματικό κόσμο, με φόντο τον εφιάλτη του ναζισμού, την άνοδο του φεμινισμού και τη σεξουαλική απελευθέρωση, και ξεδιπλώνει τη ζωή μιας απίθανης γυναίκας που κατάφερε να ζήσει τη δική της, «αυστηρώς ακατάλληλη» εκδοχή του αμερικανικού ονείρου.

Πηγή: www.avgi.gr

Κατηγορίες: Xρονολογική σειρά, Ενημέρωση, Κοινωνικά