Σε τεντωμένο… λάστιχο η 6η ημέρα εργασίας

Από τη Δευτέρα 1 Ιουλίου θα είναι υποχρεωτική η εργασία και κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας για τις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας με εναλλασσόμενες βάρδιες και για όσες αντιμετωπίζουν αυξημένο φόρτο εργασίας – εξαιρούνται οι εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.

Σε ακόμη μία κατάφωρη παραβίαση του εργατικού δικαίου και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας προχωρεί η κυβέρνηση με την, υπό προϋποθέσεις, δυνατότητα εφαρμογής, από τη Δευτέρα 1 Ιουλίου, της υποχρέωσης των εργαζομένων να δουλεύουν και την 6η ημέρα της εβδομάδας με μονομερή απόφαση του εργοδότη, ακόμη και αν η ατομικές συμβάσεις προβλέπουν πενθήμερη απασχόληση.

H παραβίαση έγκειται στην πλήρη αγνόηση τυχόν Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας ή Κανονισμών Εργασίας που έχουν συμφωνηθεί, ορίζοντας πενθήμερο σύστημα εβδομαδιαίας απασχόλησης. «Τι ακριβώς θα συμβαίνει εάν υφίσταται παράλληλα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, Υ.Α. ή Κανονισμός Εργασίας;» διερωτήθηκε ο ειδικός σε θέματα εργατικού δικαίου Κωνσταντίνος Πηνιώτης στην ημερίδα της ΕΔΕΚΑ με θέμα τον εργασιακό νόμο.

Ούτε ο νόμος δίνει απάντηση σε αυτό το ερώτημα, αλλά ούτε εκδόθηκε και δεν πρόκειται να εκδοθεί Υπουργική Απόφαση ώστε να δοθεί απάντηση. Επομένως, όπου υπάρχουν Συλλογικές Συμβάσεις για 5ήμερο, είτε θα πρέπει να μετατραπούν με τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων, είτε θα παρακαμφθούν παρανόμως, ή δεν θα είναι δυνατή η εργασία κατά την 6η ημέρα. Eίναι δε χαρακτηριστικό ότι στον τουρισμό η συλλογική σύμβαση προβλέπει προσαύξηση 20% στο ωρομίσθιο εάν ο εργαζόμενος απασχοληθεί και 6η μέρα με σύμφωνη γνώμη του. Και αν η 6η μέρα συμπίπτει με αργία, προστίθεται 75% νομοθετημέ

Παραδοξότητα

Η διάταξη του νόμου 5053/23 για την πραγματοποίηση εργασίας και κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας, χωρίς τη συναίνεση του εργαζόμενου, είναι προβληματική και για ακόμη έναν λόγο. Ενώ ο νόμος Αδωνη προβλέπει για την 6η ημέρα προσαύξηση του καταβαλλόμενου ωρομισθίου 40%, ο Κώδικας του Ατομικού Εργατικού Δικαίου (άρθρο 186) προβλέπει ως αποζημίωση παράνομης απασχόλησης την 6η μέρα προσαύξηση 30%. Επομένως, αφού δεν προβλέπεται κατάργηση προηγούμενων διατάξεων που συνεχίζουν να ισχύουν, οι λοιπές επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να απασχολούν –παρανόμως– προσωπικό και την 6η μέρα καταβάλλοντας 30% και όχι 40%!

Αυτή η παραδοξότητα, απόρροια της ταχύτητας με την οποία οι υπουργοί της κυβέρνησης Μητσοτάκη συνεχίζουν να ελαστικοποιούν το εργατικό δίκαιο, ετέθη κι από έτερο νομικό, τον Σταύρο Κουμεντάκη, σε πρόσφατο άρθρο του στο «Euro2day». Πάντως, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ούτε και για την αποσαφήνιση αυτής της αντίφασης φαίνεται διατεθειμένο, επί του παρόντος, να εκδώσει Υ.Α. ή σχετική εγκύκλιο για μια αντίφαση που αποδεικνύει στην καλύτερη περίπτωση… κακή νομοθέτηση.

Ας δούμε, όμως, τι ακριβώς προβλέπει ο νόμος για την εργασία την 6η ημέρα. Κατ’ αρχάς, την ισχυροποίηση του διευθυντικού δικαιώματος. Δηλαδή, ανεξάρτητα από το εάν συμφωνούν ή όχι οι εργαζόμενοι, από τη Δευτέρα 1 Ιουλίου θα είναι υποχρεωτική η εργασία και κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας για τις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας με εναλλασσόμενες βάρδιες. Το μέτρο θεσπίστηκε επί υπουργίας Αδωνη Γεωργιάδη με τον νόμο 5053/23 και δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας (24ωρη λειτουργία το 7ήμερο) αλλά και όσες αντιμετωπίζουν αυξημένο φόρτο εργασίας.

Σε αυτές τις συνθήκες της 6ης μέρας εργασίας, ο εργαζόμενος δεν θα λαμβάνει ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης (ρεπό), εκτός εάν αυτή συμπέσει με εξαιρέσιμη μέρα. Και ήδη το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ έχει ανοίξει την πλατφόρμα για να μπορούν οι εργοδότες να κάνουν την προδήλωση της εργασίας κατά την 6η μέρα για την οποία θα ισχύουν και οι εξής προϋποθέσεις:

Tο ημερομίσθιο θα είναι προσαυξημένο κατά 40%.
Ο χρόνος εργασίας την 6η μέρα δεν μπορεί να είναι πάνω από 8 ώρες.
Δεν επιτρέπεται υπερεργασία και υπερωρία.
Η εργασία κατά την 6η μέρα πρέπει να αναγγελθεί από τον εργοδότη στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο.
Για τις επιχειρήσεις που δεν είναι από τη φύση τους συνεχούς λειτουργίας, αλλά μπορούν να λειτουργούν από Δευτέρα έως και Σάββατο, επί 24 ώρες, με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών και στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία, ως επιπλέον προϋπόθεση τίθεται να υπάρχει αιτιολόγηση για εξαιρετικές συνθήκες λόγω απρόβλεπτα ιδιαίτερου αυξημένου φόρτου εργασίας της επιχείρησης.
Από τις διατάξεις του νόμου για την 6η ημέρα εργασίας με μονομερή απόφαση του εργοδότη, εξαιρούνται οι εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.
Η θέσπιση της εργασίας κατά την 6η μέρα με χρήση μόνο του διευθυντικού δικαιώματος απαντά εμμέσως και στα ερωτήματα γιατί και ποιος δεν θέλει την αναβίωση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, γιατί και ποιος καθυστερεί την ενσωμάτωση της κοινοτικής Οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς, η οποία ορίζει ότι στα κράτη-μέλη από συλλογικές συμβάσεις εργασίας πρέπει να καλύπτεται το 80% των εργαζομένων.

Προθεσμία

Σημειωτέον, η Οδηγία πρέπει να ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο μέχρι τον Νοέμβριο του 2024.

Η εικόνα, όμως, μπορεί να είναι και αντίστροφη. Η με κάθε ευκαιρία νομοθέτηση διατάξεων που ισχυροποιούν τη λήψη μονομερών αποφάσεων στη διευθέτηση των εργασιακών σχέσεων, αναδεικνύει και τη σημασία των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και της ανάκτησης των διατάξεων του εργατικού δικαίου. Εάν δεν γίνει αυτό και δεν καταστεί η υπεράσπιση της συλλογικής αυτονομίας κεντρικό αίτημα των συνδικάτων και των προοδευτικών κομμάτων, η ακρίβεια και οι χαμηλοί μισθοί θα είναι αυτοί που θα οδηγούν τους εργαζόμενους να επιθυμούν την 6η ημέρα εργασίας. Σε βάρος της ποιότητας ζωής τους.

Της Χριστίνας Κοψίνη από την www.efsyn.gr

Κατηγορίες: Xρονολογική σειρά, Ενημέρωση, Εργασιακά