Χορήγηση σχολικής άδειας

Υπ’ αριθμ. 42805/768/21-9-2017 έγγραφο του υπ. Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης
18 Δεκεμβρίου 2017

Αναφορικά με τη χορήγηση της άδειας παρακολούθησης της σχολικής επίδοσης των παιδιών σε εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου στους οποίους εφαρμόζεται η εργατική νομοθεσία, σας γνωρίζουμε, στο πλαίσιο αρμοδιότητας της Υπηρεσίας μας, ότι ισχύουν τα ακόλουθα:
Α. Η χορήγηση της άδειας παρακολούθησης της σχολικής επίδοσης των παιδιών διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 1483/1984, (παρ. 21) του άρθρου 4 της ΕΓΣΣΕ 2008-2009 (παρ. 22) και της παρ. 5 του άρθρου 20 του Ν. 3896/2010. (παρ. 23).
Από τις προαναφερθείσες διατάξεις ορίζονται τα εξής:
– άρθρο 9 του Ν. 1483/1984
«1. Οι εργαζόμενοι που αναφέρονται στο άρθρο 7, που έχουν παιδιά ηλικίας μέχρι 16 ετών τα οποία παρακολουθούν μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης, δικαιούνται να απουσιάζουν ορισμένες ώρες ή ολόκληρη την ημέρα από την εργασία τους, μέχρι την συμπλήρωση τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών κάθε ημερολογιακό έτος, με άδεια του εργοδότη, για να επισκεφθούν το σχολείο των παιδιών τους, με σκοπό την παρακολούθηση της σχολικής τους επίδοσης.
2. Η άδεια απουσίας χορηγείται στον ένα από τους δύο γονείς. Αν και οι δύο γονείς απασχολούνται με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 αυτού του άρθρου, αποφασίζουν με κοινή συμφωνία, κάθε φορά, ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα, που πάντως δεν μπορεί συνολικά και για τους δύο γονείς να υπερβαίνει τη διάρκεια που ορίζεται στην παρ. 1».
– άρθρο 4 της ΕΓΣΣΕ 2008-2009
Στους εργαζόμενους πλήρους ή μερικής απασχόλησης που έχουν παιδιά ηλικίας μέχρι 16 ετών τα οποία παρακολουθούν μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης, χορηγείται άδεια ορισμένων ωρών ή ολόκληρης ημέρας από την εργασία τους, μέχρι την συμπλήρωση τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών για κάθε παιδί κάθε ημερολογιακό έτος, για να επισκεφθούν το σχολείο των παιδιών τους, με σκοπό την παρακολούθηση της σχολικής τους επίδοσης.
– παρ. 5 του άρθρου 20 του Ν. 3896/2010
«5. Τα άρθρα 7 και 9 του Ν. 1483/1984 (ΦΕΚ 153 Α’), όπως ισχύουν, έχουν εφαρμογή και στους μερικώς απασχολούμενους».
Β. Ειδικότερα, όσον αφορά στον προαναφερόμενο όρο «στοιχειώδης εκπαίδευση» και το τι περιλαμβάνεται σε αυτόν, το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ως αρμόδιος φορέας για θέματα εκπαιδευτικά, με τα υπ’ αριθμ. Φ25/334/3162/Γ1 από 28-3-2006 και ΚΝΠΙΔ/Φ43/12/1086 από14-3-1989 έγγραφά του και σύμφωνα με την νομοθεσία αρμοδιότητάς του (Ν. 4397/29, ΑΝ 128/1967), έχει καθορίσει τα ακόλουθα:
«Σκοπός της άδειας που χορηγείται στους εργαζόμενους γονείς σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις του Ν. 1483/1984, είναι να παρακολουθούν τη σχολική κατάσταση και επίδοση των παιδιών τους και να επιβλέπουν τη μόρφωση και την εκπαίδευσή τους, που είναι συγχρόνως και καθήκον τους. Η γονική αυτή μέριμνα πρέπει να προσφέρεται και στα παιδιά μικρής σχολικής ηλικίας και ιδιαίτερα στα νήπια που φοιτούν στο νηπιαγωγείο.
Συνεπώς, οι διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 1483/1984 πρέπει να τύχουν εφαρμογής και στους εργαζόμενους γονείς που τα παιδιά τους φοιτούν στα νηπιαγωγεία.
Εξάλλου, τα νηπιαγωγεία μπορεί να εντάσσονται και σε Κέντρα τα οποία λειτουργούν μαζί με κρατικούς παιδικούς σταθμούς (παιδικά κέντρα). Συνεπώς, εφόσον το παιδί πηγαίνει σε Κρατικό Παιδικό Σταθμό, ο οποίος εφαρμόζει πλήρες πρόγραμμα νηπιαγωγείου, έχουν επίσης εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 1483/1984».
Γ. Επιπροσθέτως, θέτουμε υπόψη σας ότι στην Οδηγία 2010/18/ΕΕ, του Συμβουλίου της 8ης Μαρτίου 2012, «σχετικά με την εφαρμογή της αναθεωρημένης συμφωνίας – πλαισίου για τη γονική άδεια που συνήφθη από τις οργανώσεις BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP και ETUC και με την κατάργηση της οδηγίας 96/34/ΕΚ», η οποία ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με τις διατάξεις του Ν . 4075/2012 (Α’ 89), αναγνωρίσθηκε από τους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους, μεταξύ άλλων, και η ανάγκη λήψης μέτρων για τη βελτίωση του συνδυασμού των επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων, ως ατομικών δικαιωμάτων κάθε γονέα.
Δ. Εν κατακλείδι, από τις ανωτέρω διατάξεις ορίζεται ότι στους εργαζόμενους πλήρους ή μερικής απασχόλησης, για κάθε παιδί ηλικίας μέχρι 16 ετών που παρακολουθεί μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης, χορηγείται άδεια ορισμένων ωρών ή ολόκληρης ημέρας κάθε φορά, μέχρι την συμπλήρωση τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών, κάθε ημερολογιακό έτος, για να επισκεφθούν το σχολείο των παιδιών τους, με σκοπό την παρακολούθηση της σχολικής τους επίδοσης.
Επιπρόσθετα, ο νομοθέτης με την άδεια αυτή, η οποία μάλιστα είναι η μόνη άδεια διευκόλυνσης των εργαζομένων με οικογενειακές υποχρεώσεις που χορηγείται με αποδοχές, εξ αντιδιαστολής με άλλες άδειες όπως αυτές που χορηγούνται για την ανατροφή και την ασθένεια των παιδιών, θέλησε να υποστηρίξει την ανάγκη της ελληνικής οικογένειας να παρακολουθήσει την φοίτηση των παιδιών στο σχολείο.
Στο προαναφερθέν πλαίσιο, η άδεια απουσίας αποτελεί ατομικό δικαίωμα για κάθε γονέα ανεξάρτητα από το αν ο άλλος γονέας εργάζεται, ενώ σε περίπτωση που και οι δύο δικαιούνται να κάνουν χρήση, αποφασίζουν με κοινή συμφωνία, κάθε φορά, ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση και για πόσο χρονικό διάστημα, που πάντως δεν μπορεί συνολικά και για τους δύο γονείς, να υπερβαίνει τις τέσσερις ημέρες για κάθε παιδί.
Επίσης, δεδομένου ότι η ανωτέρω διάταξη έχει οριζόντια εφαρμογή σε όλους τους εργαζόμενους, χωρίς εξαιρέσεις, και σύμφωνα με τις επιταγές της προαναφερθείσας Οδηγίας 2010/18/ΕΕ η οποία προβλέπει ατομικά δικαιώματα για τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής για κάθε εργαζόμενο ο οποίος έχει εργασιακή σχέση προσδιοριζόμενη σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία ή/και πρακτική, την άδεια αυτή δικαιούνται, ως διευκόλυνση, και όσοι εργάζονται κατά τις απογευματινές ώρες ή κατά τη νύχτα, ανεξάρτητα από το εάν ο χρόνος εργασίας τους συμπίπτει με το χρόνο επίσκεψής τους στο σχολείο.
Διευκρινίζουμε ότι η ευχέρεια χορήγησης της άδειας αυτής σε ώρες, όπως ορίζει η διάταξη του άρθρου 9 του Ν. 1483/1984, σημαίνει ότι διατηρείται το δικαίωμα του εργαζόμενου, αθροίζοντας τις ώρες αυτές, να εξαντλήσει το συνολικό αριθμό των ημερών που δικαιούται για κάθε παιδί.(παρ. 24).
Επίσης, στο ανωτέρω πλαίσιο, η εν λόγω άδεια μπορεί να χορηγείται κατά την ημέρα του Αγιασμού, με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, καθώς και κατά τις ημέρες των σχολικών εορτών, επειδή ο γονέας μπορεί να ενημερωθεί και τις ημέρες αυτές για θέματα λειτουργίας του σχολείου και για την επίδοση των παιδιών του.
Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι η χορήγηση της άδειας παρακολούθησης της σχολικής επίδοσης των παιδιών δεν υπόκειται σε περαιτέρω ειδικούς περιορισμούς οι οποίοι έρχονται σε αντίθεση με την επίτευξη του σκοπού για τον οποίο χορηγείται και ότι έχει σαν βάση την καλή πίστη μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου, όπως και τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη.