Κρατικός Τειρεσίας: Θα πιάνει σίγουρα τους «μικρούς», για τους «μεγάλους» βλέπουμε…

 

Αν πιστεύετε ότι ο κρατικός Τειρεσίας, που νομοθετείται αυτές τις ημέρες από την ελληνική Βουλή, προσομοιάζει με το Μεγάλο Αδελφό που παρατηρεί με το τεράστιο μάτι του τους οφειλέτες του Δημοσίου, έχετε πέσει απολύτως μέσα. Ο νέος Τειρεσίας (σαν να μην έφτανε ο παλιός) είναι ακριβώς αυτό. Το μεγάλο μάτι του δημοσίου, και κατ’ επέκταση των τραπεζών, στους οφειλέτες. Πού χρωστάς, πόσα, ποιες δόσεις πληρώνεις, ποιες δεν πληρώνεις, όλα θα τα ξέρει αυτός ο Τειρεσίας (που σε αντίθεση με τον αρχαίο μάντη δεν θα χρειάζεται να μαντεύει τίποτα).

Για να αποφύγει, στο μέτρο του δυνατού, τους παραλληλισμούς, η κυβέρνηση έδωσε σ’ αυτό το νέο σύστημα παρακολούθησης ένα πιο εύηχο όνομα, το ονόμασε Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, αλλά η ουσία δεν αλλάζει.

Στην πράξη, αυτή η Αρχή, όπως τονίζεται αρμοδίως «θα παρακολουθεί και θα καταγράφει όλα τα οικονομικά δεδομένα φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων από οφειλές προς την Εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις ΔΕΚΟ ακόμα και τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και θα παρακολουθεί την οικονομική τους συμπεριφορά. Στη συνέχεια θα αξιολογεί βάσει ενός συστήματος βαθμολόγησης εάν διαθέτουν το πιστοληπτικό προφίλ για ρυθμίσεις οφειλών και τη λήψη νέων δανείων» (τα στοιχεία από ρεπορτάζ του News 24/7).

Point system για οφειλέτες στο δημόσιο δηλαδή. Πληρώνεις κανονικά τα χρέη σου και δεν τα αφήνεις να διαιωνίζονται; Κρίνεσαι έτοιμος και «κατάλληλος» για νέα πίστωση. Δεν πληρώνεις (για οποιοδήποτε λόγο); Λυπάμαι, χάσατε, θα περιμένετε στη λίστα αναμονής, αν και εφόσον χρειάζεστε ένα νέο δάνειο.

Το πιο σημαντικό; Πρόσβαση σ’ αυτό το νέο σύστημα, στο προφίλ, δηλαδή, του κάθε οφειλέτη μπορεί να έχουν σχεδόν οι πάντες, αν μιλάμε για επιχειρήσεις που σχετίζονται με τις πωλήσεις και το εμπόριο. Να δώσουμε ένα παράδειγμα: Είσαι ιδιοκτήτης ενός καταστήματος γυναικείων ρούχων και επιθυμείς να διαπιστώσεις ποια είναι η «οικονομική συμπεριφορά» της πελάτισσας που μόλις ψώνισε (και έδωσε 500 ευρώ με την πιστωτική της κάρτα); Κανένα πρόβλημα, υποβάλλεις τη σχετική αίτηση στο σύστημα, αναφέρεις τους λόγους για τους οποίους πρέπει να σου επιτραπεί η είσοδος και η δουλειά γίνεται. Μπορείς να μάθεις εύκολα, γρήγορα και αξιόπιστα αν η πελάτισσά σου έχει χρέη στο δημόσιο και πώς τα εξυπηρετεί.

 

Τι πλάτες έχεις ή πόσα χρωστάς;

Αν σ’ όλα αυτά προσθέσει κανείς ότι τα δεδομένα «οικονομικής συμπεριφοράς» θα τηρούνται για τα επόμενα 10 χρόνια, τότε όσοι αποκτήσουν πρόσβαση στο σύστημα θα έχουν ένα πολύ πλούσιο αρχείο του πελατολογίου τους που θα εκτείνεται και πολύ βαθιά στον χρόνο.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά οι οφειλέτες στο Δημόσιο δεν θα μπορούν πλέον να «κρυφτούν» εύκολα. Εκφράζεται όμως ήδη η λογική απορία: Η τσιμπίδα του scoring (της πιστοληπτικής αξιολόγησης δηλαδή) θα πιάνει σίγουρα τα μικρά ψάρια τα οποία δεν χρωστούν αθροιστικά πολύ μεγάλα ποσά στο Δημόσιο. Τι ακριβώς θα γίνει όμως με τα μεγάλα που διαθέτουν και τις σχετικές προσβάσεις στα συστήματα εξουσίας; Θα εγγυάται κάποιος, ας πούμε, ότι ένας μεγαλοκαταχραστής του δημοσίου με «γερές» πλάτες δεν θα μπορεί πλέον να εξασφαλίζει δάνεια από τις τράπεζες ή θα ισχύσουν δύο μέτρα και δύο σταθμά, ότι δηλαδή συμβαίνει και σήμερα;

Οι απαντήσεις σίγουρα δεν είναι εύκολες. Αν κρίνουμε πάντως από το γεγονός ότι το σχέδιο του νόμου που κατατέθηκε περιέχει ορισμένες ασάφειες, όπως το ότι δεν αναφέρονται ρητά οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία, μάλλον θα πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι. Στη θεωρία πάντως το scoring θα αποτελεί το «διαβατήριο» ακόμα και για συμμετοχή των επιχειρήσεων σε δημόσιους διαγωνισμούς.

Με το ίδιο, επίσης, νομοσχέδιο ιδρύεται και το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων που θα τηρείται από την Τράπεζα της Ελλάδας. Θα καταγράφει όλα τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς του οφειλέτη χωρίς όμως να προβλέπεται από αυτό βαθμολόγηση της πιστοληπτικής αξιολόγησης. Επί του πρακτέου, πάντως, ο σκοπός δεν αλλάζει, καθώς πάσης φύσεως εταιρείες που δανείζουν χρήματα θα έχουν στη διάθεσή τους ένα πλήρες προφίλ των υποψήφιων πελατών τους αν αυτοί χρωστούν έστω και ένα ευρώ στο Δημόσιο (στενό ή ευρύτερο, ακόμα και σε ΔΕΚΟ).

Στελέχη, επιπρόσθετα, της τραπεζικής αγοράς ανέφεραν ότι ο Τειρεσίας δεν θα μπορεί να έχει επιπτώσεις στις σχέσεις ιδιοκτητών-ενοικιαστών ακινήτων καθώς για τους πρώτους δεν προβλέπεται πρόσβαση στα αρχεία του συστήματος. Ωστόσο, η ασάφεια που τονίστηκε παραπάνω σχετικά με το ποιοι ακριβώς θα αποκτήσουν την πολυπόθητη πρόσβαση αφήνει ανοιχτά όλα τα σενάρια, ίσως και τα πιο ακραία.

 

Γιατί όχι και στα κόμματα;

Μιλώντας για το νομοσχέδιο ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παππάς σχολίασε: «Το πρόβλημα για τη μη δανειοδότηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων δεν είναι η ασύμμετρη πληροφόρηση των τραπεζών για χρέη προς το Δημόσιο και τα Ταμεία. Το πρόβλημα είναι ότι τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν αποκλείσει το 96% των επιχειρήσεων ως αφερέγγυες, όπως έχει πει και ο κεντρικός τραπεζίτης. Αλήθεια έχετε καταλήξει στο οικονομικό επιτελείο ότι ο τραπεζικός τομέας έχει έλλειμμα πληροφόρησης; Ότι έχει ασύμμετρη πληροφόρηση και δεν δανειοδοτει; Γιατί δεν δανειοδοτούνται οι ελληνικές επιχειρήσεις; Επειδή δεν υπάρχει επαρκής πληροφόρηση; Κοροϊδευόμαστε; Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν θεωρούνται φερέγγυες, διότι έχουν συσσωρεύσει χρέη από τη χρόνια κρίση».

Ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξέφρασε και την απορία γιατί δεν εφαρμόζεται ο κρατικός Τειρεσίας και για τα ελληνικά κόμματα. Ηταν, φυσικά, απορία που «στόχευσε» τη Νέα Δημοκρατία, η οποία παρά το δυσθεώρητο χρέος της (που αγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ), θεωρητικά θα μπορεί να συνεχίζει να δανείζεται από τις τράπεζες σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Καταλαβαίνει κανείς ότι αυτό δεν προβλέπεται για τη συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων αλλά και των φυσικών προσώπων.

Η κυβερνητική γραμμή, όπως εκφράστηκε από τον αρμόδιο υπουργό (Οικονομικών) Χρήστο Σταϊκούρα, έκανε λόγο για αποκατάσταση αδικιών: «Με το νομοσχέδιο αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα της ασύμμετρης πληροφόρησης, μεταξύ πιστωτών και οφειλετών και μεταξύ πιστωτών, ως προς την πιστοληπτική ικανότητα πολιτών και επιχειρήσεων. Η ασύμμετρη πληροφόρηση οδηγεί σε μη επιθυμητά αποτελέσματα, όπως είναι, ενδεικτικά, ότι οι πιστωτές τείνουν να μην εγκρίνουν τις αιτήσεις δανειοδότησης οφειλετών που διαθέτουν επαρκή πιστοληπτική ικανότητα -ελλείψει στοιχείων για τις οφειλές τους προς το Δημόσιο- ή ότι οι οφειλέτες δανείζονται περισσότερα χρήματα από όσα είναι σε θέση να εξοφλήσουν, οπότε δημιουργούνται νέα κόκκινα δάνεια», τόνισε ο κ. Σταϊκούρας.

Ο υπουργός όμως δεν απάντησε -και δεν θα μπορούσε βέβαια να απαντήσει- στο κυρίαρχο ερώτημα, αν δηλαδή οι νέες ρυθμίσεις θα ισχύσουν για όλους απολύτως αξιοκρατικά. Κανείς πάντως δεν μπορεί να υποχρεώσει μια τράπεζα η οποία θέλει να δανείσει έναν αγαπημένο της πελάτη να συνεχίσει να το κάνει ακόμα και αν ξέρει ότι το scoring που συγκεντρώνει στην πιστοληπτική αξιολόγηση είναι πολύ χαμηλό. Γιατί, όπως ξέρουμε όλοι, πίσω από τις δανειοδοτήσεις κρύβονται πολλές φορές μεγάλα συμφέροντα και πανίσχυρες σχέσεις διαπλοκής μεταξύ τραπεζικού, επιχειρηματικού και πολιτικού συστήματος. Όταν όμως εφαρμοστεί ο νόμος θα είμαστε σε θέσει να κάνουμε πιο αξιόπιστες διαπιστώσεις στη βάση πραγματικών δεδομένων.

Πηγή: www.epohi.gr

Κατηγορίες: Xρονολογική σειρά, Ενημέρωση, Κοινωνικά, Οικονομικά, Τραπεζικά

 

---

 

Μην παραλείψετε να διαβάσετε: