Τα μυστήρια της Τράπεζας Πειραιώς

Παρά τη γενναία κεφαλαιακή ένεση, η Τράπεζα Πειραιώς εξακολουθεί σήμερα να καταγράφει ζημιές

Ήταν πριν από 14 μήνες περίπου που η Τράπεζα Πειραιώς «φέσωνε» νομοτύπως -με την άδεια της ΕΚΤ και της Τράπεζας Ελλάδας- το Ελληνικό Δημόσιο μην καταβάλλοντας 2,3 δισ. ευρώ στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την εξαγορά των μετατρέψιμων ομολόγων (Coco’s) που είχε εκδώσει και αγοράσει το Δημόσιο για ενίσχυσή της. Εξέλιξη που είχε προκαλέσει τότε την έντονη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ και είχε οδηγήσει και σε προσωπική παρέμβαση στο Κοινοβούλιο του Αλέξη Τσίπρα.

Μέσα από μια πολύπλοκη διαδικασία, στη συνέχεια, και με το ποσοστό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (δηλαδή του Δημοσίου) να μειώνεται από 64% σε 16% περίπου, η Τράπεζα άντλησε από θεσμικούς κατά κύριο λόγο επενδυτές του εξωτερικού (funds) περίπου 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ.

Παρά τη γενναία κεφαλαιακή ένεση, η Τράπεζα Πειραιώς εξακολουθεί σήμερα να καταγράφει ζημιές και, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που αφορούν το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2021, το προ φόρων αποτέλεσμα το τρίτο τρίμηνο 2021 ανέρχεται σε ζημία 603 εκατ. ευρώ.

Στην κόψη του ξυραφιού

Με βάση τα αποτελέσματα της ίδιας περιόδου, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας Common Equity Tier 1 (CET1) του Ομίλου Πειραιώς, στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021, διαμορφώθηκε στο 11,3%, δηλαδή σχεδόν στα όρια ασφαλείας, καθώς ο αντίστοιχος μέσος όρος των συστημικών ευρωπαϊκών τραπεζών είναι στο 15,5% περίπου, ενώ ο μέσος όρος των τεσσάρων συστημικών ελληνικών τραπεζών ήταν στο 12,5% στις 31.12 του 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία της Νομισματικής Έκθεσης της Τράπεζας Ελλάδας.

Τα δεδομένα αυτά επιβάλλουν αυξημένη επαγρύπνηση στην εποπτεία από τις αρμόδιες αρχές και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, από την Τράπεζα Ελλάδας. Αν συνυπολογιστεί μάλιστα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εποπτικών κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών είναι virtual και αποτελούν λογιστική απεικόνιση του λεγόμενου «αναβαλλόμενου φόρου» (σ.σ.: πρόκειται για εικονικά κεφάλαια που προέρχονται από τη λογιστικοποίηση μη καταβαλλόμενων φόρων προς το Δημόσιο σε βάθος ικανού χρόνου), τότε η «υγεία» των ελληνικών τραπεζικών ιδρυμάτων βασίζεται, στην κυριολεξία, σε ένα νομότυπο τέχνασμα (αποδεκτό βεβαίως και από την ποιούσα την ανάγκη φιλοτιμία ΕΚΤ).

Τι σημαίνει «αυξημένη εποπτεία και επαγρύπνηση»; Καταρχάς ότι η Κεντρική Τράπεζα πρέπει να είναι ιδιαίτερα φειδωλή (ίσως και μέχρι απαγόρευσης) στην έγκριση κινήσεων που αυξάνουν σημαντικά το επενδυτικό ρίσκο που αναλαμβάνει η Τράπεζα. Δηλαδή επενδύσεις, μεγάλα δάνεια, εξαγορές και συμμετοχές σε επιχειρήσεις, διότι αυτά διαμορφώνουν τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας.

Στην περίπτωση όμως της Τράπεζας Πειραιώς αυτό δεν φαίνεται να εφαρμόζεται, ούτε να ανησυχεί την Τράπεζα Ελλάδας.

Νέα μεγάλα ρίσκα

Παρά το γεγονός ότι η Τράπεζα έχει μειώσει τα κόκκινα δάνεια πωλώντας τα σε διάφορα funds, εξακολουθεί να διαθέτει σημαντικό χαρτοφυλάκιο κόκκινων δανείων, το οποίο αναμένεται να διευρυνθεί για όλες τις τράπεζες λόγω της επίπτωσης της πανδημίας στην οικονομική δραστηριότητα. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι παραμένει ενεργό ένα σημαντικό «κέντρο ζημιών» στην Τράπεζα. Παράλληλα, υπάρχει πιστωτική συρρίκνωση αντί για επέκταση, άρα περιορισμένη δυνατότητα αύξησης των εσόδων από τόκους, συν το γεγονός ότι η λήξη του έκτακτου προγράμματος αγοράς ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ τον Μάρτιο θα στερήσει και την Πειραιώς από μια φθηνή πηγή άφθονης ρευστότητας.

Στις συνθήκες αυτές, η Πειραιώς προχώρησε ή σκοπεύει να προχωρήσει σε διεύρυνση του επενδυτικού ρίσκου με δύο σημαντικές εξαγορές:

Προχώρησε ήδη στην εξαγορά του 52% της Εταιρίας Επενδύσεων σε ακίνητα TRASTOR, στην οποία ήδη κατείχε μειοψηφικό ποσοστό. Το 52% κατείχε fund με έδρα τη Μινεάπολη. Πρόκειται για το Varde Partners (το οποίο έχει συμμετοχή και στη Lamda Malls στο Μαρούσι) μέσω της Wred. Η εταιρεία έχει στο χαρτοφυλάκιό της σημαντικής αξίας ακίνητα στον Παράδεισο Αμαρουσίου, στον Ασπρόπυργο (logistics) και τα πρώην γραφεία του ΔΟΛ στη Μιχαλακοπούλου.
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, η Τράπεζα Πειραιώς έχει υποβάλει πρόταση εξαγοράς του ελληνικού τμήματος της HSBC Holdings Plc, η οποία προτίθεται να αποχωρήσει από την Ελλάδα μετά από 41 χρόνια παρουσίας (από το 1981). Η αποχώρηση ενός παγκόσμιου τραπεζικού γίγαντα από τη χώρα μάλλον θα πρέπει να αθροιστεί στις υπόλοιπες επενδυτικές… επιτυχίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη και σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν έχει οικονομικό ενδιαφέρον για την εν λόγω τράπεζα (όπως και η γείτων Τουρκία πλέον). Απασχολεί περίπου 340 εργαζομένους. Διαθέτει στην Ελλάδα δίκτυο 15 καταστημάτων (14 στην Αθήνα και ένα στη Θεσσαλονίκη), το χαρτοφυλάκιο χορηγήσεών της ανέρχεται σε 3 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις της στο 1,6 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Πειραιώς υπέβαλε την οικονομική της πρόταση παραμονές Χριστουγέννων.

Το ενδιαφέρον της Πειραιώς (που έχει ως αντίπαλο την Εθνική στη διεκδίκηση της HSBC) είναι δυσεξήγητο σε μια περίοδο που κλείνει συνεχώς καταστήματα και προχωρά σε αλλεπάλληλες «εθελούσιες» έχοντας συρρικνώσει, τα τελευταία χρόνια, κατά 50% και πλέον το προσωπικό της. Η απόκτηση επιπλέον καταστημάτων σε περιοχές όπου η Πειραιώς ήδη υπάρχει δημιουργεί περαιτέρω ερωτηματικά.

Και εξαγορά στο Ελληνικό

Ας σημειωθεί ότι την περασμένη χρονιά η Τράπεζα Πειραιώς έκλεισε συμφωνία με τη Lamda Development για απόκτηση γραφείων 40.000 τ.μ. στο Ελληνικό, έναντι υψηλού τιμήματος (όπως και η Eurobank). Δεδομένου ότι οι τράπεζες έχουν ήδη χρηματοδοτήσει το έργο με 1 δισεκατομμύριο ευρώ, η δαπάνη (και από τις δύο) 400 εκατομμυρίων για απόκτηση γραφείων της κεντρικής τους διοίκηση δημιουργεί ερωτηματικά. Ειδικότερα μάλιστα όταν η Πειραιώς έχει επενδύσει, στο παρελθόν, τεράστια ποσά για τα υπερπολυτελή της γραφεία στο κέντρο της Αθήνας, στο κτήριο του ανακαινισμένου Μετοχικού Ταμείου Στρατού.

Πηγή: www.avgi.gr

Κατηγορίες: Xρονολογική σειρά, Ενημέρωση, Οικονομικά